Hen, hen stori

Dyma hen, hen stori Gymraeg.

Mae'r anifeiliaid yma yn y stori:

Roedd Ceridwen, y wrach, yn byw ger y Bala. Roedd hi’n byw gyda Tegid Foel, ei gŵr hi, Creirfyw, ei merch hi, a Morfran, ei mab hi.

Roedd Creirfyw yn hardd iawn, iawn ond roedd Morfran yn hyll iawn, iawn. Roedd Ceridwen eisiau helpu Morfran.

Gwnaeth hi ddiod arbennig i Morfran – diod hud. Roedd Gwion Bach, y gwas, yn helpu gyda’r ddiod. Un diwrnod, pan oedd e’n helpu, llyncodd e dipyn bach o’r ddiod. Roedd Ceridwen yn wyllt gacwn a rhedodd hi ar ôl Gwion Bach.

Roedd y ddiod yn ddiod hud, felly troiodd Gwion Bach yn ysgyfarnog a rhedodd e’n gyflym oddi wrth Ceridwen. Ond roedd Ceridwen yn wrach. Felly troiodd hi’n filgi cyflym i redeg ar ôl Gwion.

Rhedon nhw a rhedon nhw nes ddod at afon. Troiodd Gwion yn bysgodyn a nofiodd e yn y dŵr. Ond troiodd Ceridwen yn ddyfrgi a nofiodd hi ar ôl Gwion.

Yn sydyn, neidiodd Gwion allan o’r afon. Troiodd e’n aderyn a hedfanodd e. Ond troiodd Ceridwen yn hebog, a hedfanodd hi ar ôl Gwion.

Roedd Ceridwen yn hedfan yn gyflym iawn, iawn.  Troiodd Gwion yn ronyn gwenith a syrthiodd e i ganol llawer o wenith ar y llawr. “Gwych!” roedd e’n meddwl, “Dw i’n saff!” Ond troiodd Ceridwen yn iâr a bwytodd hi’r gwenith.  Bwytodd hi Gwion.

Naw mis wedyn, cafodd Ceridwen fabi bach – Gwion Bach. Roedd Ceridwen yn wyllt gacwn gyda Gwion ond roedd e’n fabi hardd. Doedd Ceridwen ddim eisiau lladd Gwion.  Rhoddodd hi fe mewn bag o ledr a’i daflu fe i’r môr yn Abermaw.

Ffeindiodd dyn o’r enw Gwyddno Garanhir y bag a helpodd e’r babi bach hardd. Rhoddodd e enw arall i’r babi - Taliesin.  Tyfodd Taliesin yn fachgen clyfar iawn. Tyfodd e i fod yn fardd pwysig.

Geirfa